Willemstad, 22 oktober 2014 – In de periode mei en juli 2013 heeft de Raad voor de rechtshandhaving een inspectie verricht naar de wijze waarop het politieonderwijs in Curaçao is georganiseerd. Mede gelet op het verbetertraject dat het Korps Politie Curaçao (KPC) doorloopt achtte de Raad het gewenst dat er een onderzoek werd gedaan naar de wijze waarop politieonderwijs is georganiseerd en naar de effectiviteit daarvan. De drijfveer voor de uitvoering van deze inspectie is het volgende: een kwalitatief en goed politieonderwijs leidt tot gekwalificieerde politieambtenaren met de nodige kennis en vaardigheden tot verbetering van de dienstverlening door de politie. De Raad heeft met name de aspecten van de kwaliteit, de organisatie en het beheer van het politieonderwijs in dit onderzoek belicht. Deze aspecten werden getoetst aan de geldende normen en de planvorming van het politieonderwijs. Het onderzoek had betrekking op de periode 2011 tot en met juni 2013.

De Raad heeft ook onderzocht in welke mate invulling wordt gegeven aan het vereiste van gezamenlijk politieonderwijs tussen de landen, Curaçao en Sint Maarten en Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) zoals in de Rijkswet Politie is vastgsteld. De centrale vraag luidde als volgt:

‘In hoeverre en op welke wijze wordt uitvoering gegeven aan het politieonderwijs in Curaçao?’

Op grond van de beslissing van Curaçao om een eigen, bovensectoraal justitieelonderwijs instituut binnen het ministerie van justitie te hebben heeft de Commissie Justitieel Opleidingsinstituut (CJOC) een voor implementatie gereed voorstel uitgebracht. In dat voorstel werden verschillende eisen gesteld waaraan onder andere het politieonderwijs in Curaçao moest voldoen.

De Rijkswet politie (RW-politie) en de onderlinge regeling kwaliteitscriteria en opleidings- en trainingsvereisten bevatten eisen met betrekking tot het politieonderwijs. De landen moeten gezamenlijk voorzien in politieonderwijs en onderling een regeling treffen die kwaliteitscriteria en opleidings- en trainingsvereisten met betrekking tot opleidingen bevat. Naast deze regeling moeten de opleidingen ook voldoen aan de eisen die gesteld worden in lokale wetgeving (Landsverordening secundair beroepsonderwijs en educatie) om erkend te kunnen worden. Voorts moeten verschillende interne regelingen worden vastgesteld.

De organisatiestructuur voor de inrichting van het ORV is uitgewerkt in een inrichtingsplan. Het ORV bestaat uit zes afdelingen waarin verschillende functies zijn geïncorporeerd. Het opleidingsinstituut heeft als hoofdtaak het verzorgen van onderwijs, zorgen voor vakinhoudelijke informatie via het kenniscentrum en het bieden van advies en het mede- ontwikkelen van het opleidingsbeleid. Het onderwijskundig concept van het onderwijs voor politie is gebaseerd op het duaalonderwijs. Dit houdt in dat de theorie met de praktijk moet worden gecombineerd.

Het ORV streeft ernaar om kwaliteitseisen in stand te houden om zodoende kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan het politiepersoneel te kunnen bieden. Er worden eisen gesteld met betrekking tot de erkenning van de opleidingen en cursussen door het lokale ministerie van onderwijs en onderwijsinstellingen in het buitenland. Verder moet het ORV evaluatiesystemen hanteren, zorgdragen voor training en bijscholing van docenten, een kenniscentrum inrichten waar digitale informatie aan politieambtenaren kan worden verstrekt, medeontwikkelen van opleidingsbeleid afgeleid van het beleid van de Minister van Justitie, een examenreglement hebben en samenwerkingsverbanden hebben om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen borgen.

Naast initiële en post initiële opleidingen verzorgt het ORV verschillende vakgerichte cursussen en trainingen. Het ORV heeft de afgelopen jaren verschillende doelstellingen geformuleerd om een bijdrage te leveren aan de upgrading van het politiepersoneel. Deze doelstellingen lagen onder andere op het gebied van integriteit, het verzorgen van IBT cursussen, cursussen mensenhandel/mensensmokkel, sociaal communicatieve vaardigheden, upgrading van het personeel, operationaliseren van een kenniscentrum en het bouwen van een nieuwe huisvesting.

Het Korps Politie Curaçao (KPC) is een van de kerncliënten van het ORV. Het KPC heeft in zijn inrichtingsplan functies binnen de unit HRM geïncorporeerd ten einde in de coördinatie van het politieonderwijs binnen het KPC te kunnen voorzien. Daarnaast heeft het KPC zich voorgenomen verschillende opleidingen en upgradingstrajecten te organiseren ten einde de kwaliteit van het personeel conform de nieuwe functies, beschreven in zijn inrichtingsplan, te garanderen.

De Raad heeft geconstateerd dat de onderlinge regeling kwaliteitscriteria en opleidings en trainingsvereisten niet door het Land Curaçao is vastgesteld bij landsbesluit, houdende algemene maatregelen. Ook het Landsbesluit houdende algemene maatregelen betreffende erkenning van het ORV was niet geformaliseerd waardoor het ministerie van onderwijs de opleidingen nog kon erkennen. Daarnaast waren een aantal regelingen die essentieel voor het functioneren van het ORV in concept opgemaakt maar waren nog niet vastgesteld. Het ORV kampt met personeelstekort. Mede hierdoor kan de organisatie zijn doelen niet realiseren. Er zijn kritische functies die ingevuld moeten worden. Zolang deze functies niet zijn opgevuld, kan de organisatie niet conform zijn inrichtingsplan, aan zijn taken voldoen.

Ook aan een aantal kwaliteitseisen wordt niet voldaan. Het duaalonderwijs is volgens respondenten niet optimaal. Er is gebrek aan kennis bij studenten die een BPO hebben gevolgd. Daarnaast worden afspraken niet altijd nagekomen. De Raad kon niet vaststellen of een formele erkenningstructuur bestaat tussen het ORV en andere onderwijsentiteiten. Ook kon niet worden vastgesteld of de evaluaties van de opleidingen en cursussen op adequate wijze worden uitgevoerd. Het kenniscentrum dat informatie via het netwerksysteem moet bieden aan het politiepersoneel is in oprichting, dus niet operationeel. De intentie van het ORV om de functies van het kenniscentrum te laten beschrijven en waarderen kon niet uitgevoerd worden doordat de benodigde middelen niet ter beschikking werden gesteld.

Het tevredenheidsonderzoek wordt niet degelijk uitgevoerd. Het examenreglement wordt door het ORV gereviseerd. Het reglement is evenals de hierboven genoemde MB’s vervallen. Het personeel van het ORV heeft ruim 5 jaar ervaring binnen het politieonderwijs en ruime ervaring in het politievak. De Raad heeft echter niet kunnen vaststellen of de docenten over de benodigde opleiding dan wel over een onderwijsbevoegdheid beschikken. De Raad heeft geen oordeel kunnen vormen met betrekking tot de samenwerking met andere entiteiten. De Raad heeft immers geconstateerd dat er slechts één samenwerkingsovereenkomst nog geldig is tussen het ORV en een entiteit, te weten NPA.

De Raad heeft geconstateerd dat de Landen geen plannen hebben ontwikkeld om uitvoering te geven aan het vereiste ‘gezamenlijk politieonderwijs’ zoals geregeld in artikel 40 van de RW-politie.

Gebrek aan personeel en middelen hebben ertoe geleid dat een aantal doelstellingen (planvorming) van het ORV in de jaren 2011 en 2012 niet behaald werden. Tot één van deze doelstellingen wordt de cursus IBT gerekend.

De Raad constateert dat het KPC ook niet aan zijn doelstellingen in het jaar 2011 en 2012 ten aanzien van politieopleidingen heeft voldaan.

Het onderwijs voldoet niet aan de gestelde norm in de onderlinge regeling houdende kwaliteitseisen, opleidings- en trainingsvereisten ten aanzien van geweldbeheersing, aanhoudings en zelfverdedigingsvaardigheden.

Er is een reeks van ontwerp-regelingen die gestalte moeten geven aan het politieonderwijs, maar die nog niet zijn geformaliseerd.

Het ORV heeft gebrek aan personele en materiele capaciteit. De Raad concludeert dat het ORV zijn doelstellingen mede hierdoor op korte termijn niet zal kunnen realiseren.

De kwaliteit van het politieonderwijs in Curaçao voldoet niet (volledig) aan de verwachtingen van de stakeholders. Het duaal systeem moet worden aangescherpt.

Aan de eisen voor de erkenning door het ministerie van onderwijs wordt ook niet voldaan. De Raad concludeert dat de kwaliteit van het ORV niet kan worden geborgd zonder erkenning van het ORV.

Het kenniscentrum is een belangrijke bron die kennisoverdracht aan het politiepersoneel moet bewerkstelligen. De daarvoor benodigde investeringen zijn niet gepleegd en werving van personeel vindt evenmin plaats. Op basis hiervan concludeert de Raad dat het ORV niet voldoende in staat is om politieonderwijs aan te bieden conform planvorming.

Er wordt geen adequate uitvoering gegeven aan de kwaliteitszorg van het onderwijs. De evaluatie van de opleidingen/cursussen moet transparanter worden. Het tevredenheidsonderzoek wordt niet op transparante wijze uitgevoerd.

Het erkenningstraject bij het departement van onderwijs in Curaçao is niet voltooid. Samenwerkingsverbanden met onderwijsinstellingen, deskundigen en andere diensten moeten volgens planvorming worden uitgevoerd en voortgezet. De Raad concludeert dat vanwege het ontbreken van gestructureerde samenwerkingsverbanden tussen de landen de ontwikkeling van het gezamenlijk politieonderwijs negatief wordt beinvloed.

De samenwerking met BES en Sint Maarten moet sterk verbeterd worden. De Raad concludeert dat er geen intenties/afspraken zijn om een samenwerkingsrelatie met Sint Maarten en de Bes tot stand te brengen.

De Raad concludeert dat het politieonderwijs in Curaçao nog niet voldoet aan de gestelde normen zoals beschreven in de plannen. Verschillende aspecten die betrekking hebben op de kwaliteit van het politieonderwijs zijn niet zoals voorgesteld in de plannen gerealiseerd. De Raad realiseert zich dat het uitblijven van de nodige investeringen in het politieonderwijs (financiële middelen, bemensing, infrastructuur) de implementatie van het politieonderwijs conform de planvorming hebben bemoeilijkt. De implementatie van het gezamenlijk politieonderwijs tussen de landen is evenmin gerealiseerd.

Mr. G.H.E. Camelia
Raadslid namens Curaçao